Kripto varlıklar Lale Soğanları gibi işlem görüyor.

Lale çılgınlığı, (Birleşik Vilayetler’de Lale dikiminin Flaman botanist Charles de l'Écluse 1593’te Leiden Üniversitesi'nde görevine başlayıp hortus academicus adındaki botanik bahçesini kurduğunda başladığı düşünülmektedir.) Hollanda’da lale soğanları üzerinden ticaret döndürülüyor nadir lale soğanları çok uçuk fiyatlara satılıyordu. Öyle ki Şubat 1637’de lale soğanı çılgınlığının tam zirveleri laleye dayalı sözleşmelerin yetenekli bir zanaatkarın yıllık gelirinin 10 katına kadar çıktı. Buradaki olayların sebebi genel olarak insanların bir varlığa değer yükleme isteği gözümüze çarpmaktadır. Kripto varlıklar Lale Soğanları gibi işlem görüyor. Şu an aynı kripto varlıklarda olduğu gibi, Lale soğanları herkes tarafından kullanılıyor çünkü hükümete bağlılığı yok, değer kaybı yok, halka kısa sürede fazlaca bir refah verdi bundan dolayı herkes tarafından benimsendi. Lakin her spekülatif yükselişte olduğu gibi bunun da Şubat 1637 de lale çılgınlığının vadeli sözleşmeler yüzünden sonu geldi. Tüccarlar hükümetle sözleşmelerin yüzde 10 bedeliyle tazmini için anlaşma yapmaya çalıştı fakat halkın bu durumu kabul etmemesiyle çabalar sonuçsuz kaldı. Şimdi yıl 2024 aylardan nisan aynı 1600’lü yıllarda olduğu gibi bir durumla karşılaşıyor gibiyiz. 31 Ekim 2008 Satoshi Nakamoto lakaplı bir şahıs bir makale yayımlıyor kişiden kişiye transfer sistemi, Aslına bakılırsa bir devrim niteliğinde düşünsenize bankalar yok, nüfus müdürlükleri yok, uluslararası transfer sistemleri ve mesajlaşma uygulamaları yok. Her şey hem tek bir sistem tarafından kontrol ediliyor, hem de birçok farklı yerden kontrol edilmek suretiyle çöküşü ve durdurulması engellemeye çalışılıyor. 2013’te whitepaper’I hazırlanan ve 2014 Temmuz’unda çıkan etheriumla birlikte kripto varlıklar farklı bir dünyaya evriliyor. Bitcoin ilk çıktığında amacı merkezi olmayan bir değer saklama aracı olmaktı. Aynı altın                  gibi. Altından tek farkı ama burada taşıma derdiniz yok. Saklama derdiniz, kimlik derdiniz yok. Sadece bir kaç megabaytlik bir metin dosyasının içerisinde olduğu bir flash bellek bunun size ait olduğunu kanıtlıyordu.   Aynı orta çağda Avrupa’dan Filistin’e hac yapmak için gidenlerin Avrupa’da malları karşılığında senet alıp Filistin’de mallarının alabilmesi gibi… Bu sayede eşkıyalara tarafından soyulmak gibi bir derdi bulunmuyordu hacıların. Ve günümüzde büyüklüğü yaklaşık olarak 2.6 trilyon dolar olan bir endüstri var bunun içinde çeşitli söylemlerle çıkıp ondan sonra işi bırakanlar ya da dolandıranlar ya da batanlar da var eth gibi uzun yıllar piyasada bulunan ve uzun yıllar boyunca ayakta kalacağı düşünülen projelerde. Ekonomist Ömer Faruk KORKMAZ