Aile Festivali, Yedikule Hisarı’nın tarihi atmosferinde müzik dolu bir geceyle sona erdi. Festivalin son gününde sahneye çıkan Türk rock müziğinin güçlü sesi Kıraç, binlerce kişiye coşku dolu anlar yaşattı.

Sevilen şarkılarını binlerce hayranıyla hep bir ağızdan söyleyen Kıraç, enerjisi, sahne performansı ve samimi tavırlarıyla izleyicilere unutulmaz bir müzik şöleni sundu.

Türkiye’nin en kapsamlı aile buluşması olan Aile Festivali, üç gün süren dolu dolu etkinliklerin ardından Türk rockmüziğinin sevilen ismi Kıraç’ın muhteşem konseriyle sona erdi. 12 Ekim Pazar akşamı Yedikule Hisarı’nın istasyonotoparkındaki sahnede gerçekleşen konser, festivalin coşkusunu doruğa taşıdı.

Binlerce müzikseverin katıldığı konserde Kıraç, en sevilen şarkılarını seslendirdi. Enerjisi, sahne performansı ve güçlü sesiyle izleyicileri büyüleyen sanatçı, “Endamın Yeter”, “Zaman”, “Gidiyorum” ve “Bir Garip Aşk Bestesi” gibi unutulmaz eserleriyle Yedikule Hisarı’nı adeta dev bir açık hava sahnesine dönüştürdü.

Festival alanını dolduran izleyiciler, şarkılara hep bir ağızdan eşlik ederken Kıraç, “Bu muhteşem atmosferde, ailelerin bir arada olduğu bu anlamlı festivalde sahne almak benim için çok değerli” sözleriyle festivalin önemine vurgu yaptı.

Gazze’de yaklaşık 70 bine yakın kişinin hayatını kaybettiği İsrail soykırımı 2 yılı geride bırakırken, Batı Şeria’da İsrail ordusu ve Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılarında 1048’den fazla Filistinli hayatını kaybederken, 10 bin 326 kişi yaralandı.

Batı Şeria’daki saldırılar soykırım öncesine göre ciddi bir artış gösterirken, Filistinliler zorla yerinden edildi ve yaşadıkları yerler yıkıma maruz kaldı.

Kudüs ve Batı Şeria’yı “E1” Yahudi yerleşim birimiyle ayırmayı planlayan İsrail, uluslararası baskılar sebebiyle daha önce ertelediği planı Ağustos 2025’te resmi olarak başlattı.

İki yılda bin ölü, 10 bin yaralı

Filistin Hükümeti Medya Ofisinin verilerine göre, 7 Ekim 2023’ten bu yana Batı Şeria’da en az 1048 Filistinli öldürüldü, 10 bin 326 kişi de yaralandı.

İsrail ordusu halen 11 binden fazla kişiyi gözaltında tutarken, toplam gözaltı sayısının 20 bini geçtiği aktarıldı. Gözaltına alınanlar arasında 1600 çocuk ve 595 kadın bulunuyor.

Filistinli sivil toplum kuruluşları, gözaltına alınanlar arasında 202 gazeteci ve 360 doktorun da yer aldığını bildirdi.

İsrail hapishanelerinde en az 77 Filistinlinin hayatını kaybettiği, onlarca Filistinlinin İsrail ordusunca “infaz edildiği” belirtiliyor.

Filistinlilere yönelik 38 binden fazla saldırı

Filistin yönetimine bağlı Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu, son 2 yılda İsrail ordusu ve Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin 38 bin 359 saldırı düzenlediğini açıkladı.

Bu saldırılardan 7 bin 154’ü doğrudan Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler tarafından yapılırken, bu olaylarda 33 Filistinlinin hayatını kaybettiği aktarıldı.

Ayrım Duvarı ve Yahudi Yerleşim Birimleriyle Mücadele Konseyi Başkanı Müeyyed Şaban, 5 Ekim’de düzenlediği basın toplantısında, “İşgalci devlet (İsrail), (Gazze’ye) savaşın koşullarını kullanarak Filistin coğrafyasını ayrımcı anlayışla yeniden yapılandırarak açıkça bir sömürgeci yaklaşım sergiledi. Bedevi topluluklarına yönelik baskıcı bir ortam dayattı ve Filistin halkına karşı toplu cezalandırma yöntemi uyguladı.” dedi.

İsraillilerin toprak gasbı ve Filistinlilerin yerinden edilmesi

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sonrasında yaklaşık 55 bin dönüm Filistin toprağına el koyduğunu aktaran Şaban, bu toprakların 20 bin dönümünün “doğal koruma alanı sınır değişikliği” adı altında, 26 binin ise “devlet arazisi ilan edilerek” gasp edildiğini kaydetti.

Şaban, bu süreçte İsrail ordusunun da Batı Şeria’da 108 askeri emirle 1756 dönüm araziye el koyarak askeri gözetleme kuleleri, yollar ve tampon bölgeler inşa ettiği bilgisini verdi.

Gazze’de soykırımın başlamasının ardından ve resmi talimatlar doğrultusunda Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin 114 yeni yerleşim birimi kurduğunu aktaran Şaban, bu sürede kurulan kalıcı ve geçici bariyerlerin sayısının ise 916’ya ulaştığını belirtti.

Şaban, fanatik grupların Batı Şeria’da 767 yangın çıkardığını ve 455 ailenin (2 bin 853 kişi) yaşadığı 33 bedevi topluluğunu evlerinden başka yerlere sürdüğünü ifade ederek, saldırılarda tahminlere göre 48 bin 728 ağacın zarar gördüğünü kaydetti.

İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığı süreçte, Batı Şeria’da Filistinlilere ait 1288 meskun ev, 244 boş ev ve 962 tarım arazisi dahil toplamda 3 bin 679 yapının İsrail tarafından yıkıldığı aktarıldı.

İsrail’in “E1” planı ve Batı Şeria’nın bölünmesi

Kudüs ve Batı Şeria’yı ayırmayı amaçlayan ve daha önceden uluslararası baskılar sebebiyle ertelenen “E1” planı, İsrail tarafından bu yılın ağustos ayında başlatıldı.

Filistinliler, E1 planıyla birlikte Kudüs ve Batı Şeria’nın genişletilen yerleşim birimleriyle ayrılacağını ve Filistin devletinin kurulması konusunda ciddi bir tehlike arz ettiğini ifade ediyor.

İsrail, proje kapsamında, Ma’ale Adumim” yerleşimine giden yolları genişletmek için 140 dönüm araziye el koymasının yanı sıra 3401 bin yeni konutun, komşu bölgelerde ise 3515 konutun inşasına onay verdi.

Projenin onaylanması ve yürürlüğe konulmasıyla, İsrailli siyasetçilerin “Batı Şeria’yı ilhak etme” çağrıları yapması Filistinlilerin endişelerini derinleştiriyor.

İsrail ordusunun artan baskınları

İsrail ordusu, 21 Ocak’tan bu yana Batı Şeria’nın kuzeyinde başlattığı saldırılarını sürdürürken, kuzeydeki Cenin şehri ve mülteci kampına yönelik saldırılar daha sonra Tulkerim ve Nur Şems kamplarına da genişledi.

Filistin hükümetinin verilerine göre, İsrail’in bu bölgelerdeki saldırıları sebebiyle Batı Şeria’nın kuzeyinden 50 binden fazla Filistinli zorla yerinden edildi.

En büyük yıkımı Cenin Mülteci Kampı yaşarken, kampın altyapısı büyük ölçüde tahrip edildi. İsrail ordusu, kamptaki sokakları genişletme iddiasıyla Filistinlilerin evlerini yıktı ve yerinden edilenlerin geri dönmesini engelledi.

Cenin basın komitesinin verilerine göre ise İsrail saldırılarında 58 Filistinli hayatını kaybederken, 25 bin kişi zorla göç ettirildi, 250 kişi gözaltına alındı.

Kampta 650’den fazla binayı yıkarak yüzlerce konutu tahrip eden İsrail ordusu, kampın altyapısının neredeyse tamamen çökmesine ve Cenin Mülteci Kampı’nın yaklaşık yüzde 70’inin yok olmasına yol açtı.

KAYNAK AA

ABD’de yapılan bütçe oylamasında, hükümetin yeniden açılmasını sağlayacak çoğunluk sağlanamadı. Ülkede hükümetin kapalı kalmaya devam etmesi, mevcut belirsizliklerin artmasına neden olurken, ABD’ye yönelik mali endişeleri derinleştiriyor.

ABD’de hükümetin kapalı kalması nedeniyle makroekonomik veri akışının sekteye uğraması risk iştahını törpülerken, teknoloji şirketlerinin sağladığı anlaşmalar satış baskısının sınırlı kalmasına destek veriyor.

Analistler, ekonomik verilere erişimin zorlaştığı bu dönemde Fed’in atacağı politika adımlarına ilişkin belirsizlerin artsa da, para piyasalarındaki fiyatlamalarda bankanın bu yıl sonuna kadar toplamda 2 faiz indirimi yapacağına ilişkin öngörülerin gücünü koruduğunu söyledi.

Bu dönemde ekonomiye dair bilgi edinmek isteyen yatırımcılar alternatif göstergeleri takip ediyor. Fed’in New York Şubesi’nin dün açıkladığı Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçları, tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisinin yükseldiğini, iş gücü piyasası beklentilerinin de kötüleşmeye devam ettiğini gösterdi.

Ekonomik verilerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları da takip ediliyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran, Banka’nın politika faizini düşürmeye devam edebileceği yönündeki görüşünü yineledi.

Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari ise politika faizinde yapılacak sert bir indirimin enflasyonu körükleme riski taşıdığını belirtti.

Öte yandan, Orta Doğu’daki gerilimin azalması yönünde yapılan açıklamalar da yakından izlenirken, ABD Başkanı Donald Trump, Kanada Başbakanı Mark Carney’yi Oval Ofis’te ağırlarken basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Trump, Gazze’de ateşkes sürecine ilişkin görüşmeler için Mısır’a bir heyetin gittiğini ve yeni bir heyetin de yola çıktığını ifade ederek, müzakere sürecinin devam ettiğine dikkati çekti.

Orta Doğu’da barışın sağlanabileceğini düşündüğünü ifade eden Trump, bölge ülkeleri ve uluslararası kamuoyunun bu anlaşmanın yapılmasına destek verdiğini söyledi.

Ons altın 4 bin doları geçti

ABD’de hükümetin kapanmasıyla yükselişi ivmelenen altının onsu, dün yapılan bütçe oylamasında gerekli çoğunluğun sağlanamamış olması ile ekonomik ve siyasi risklerin sürmesiyle 4 bin doları aşarak yeni bir zirveye ulaştı. Altının onsu yeni rekoru olan 4 bin 37,13 dolara çıkmasının ardından şu sıralarda 4 bin 31dolardan alıcı buluyor.

ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,13 seviyesinde bulunuyor. Dün yüzde 0,6 artışla 98,7 seviyesinden kapanan dolar endeksi yeni işlem gününde 11 Ağustos’tan bu yana en yüksek seviyesini gördü. Endeks, yeni günde 98,9 seviyesini görmesinin ardından 98,8’de dengelendi.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) toplantısından beklenildiği ölçüde petrol üretimini artırım kararı çıkmaması nedeniyle Brent petroldeki yükseliş devam ediyor. Brent petrolün varili şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 65,7 dolarda işlem görüyor.

Kurumsal tarafta ise Oracle’ın hisseleri şirketin yapay zeka bulut hizmetlerinde Nvidia çipli sunuculardan elde ettiği kar marjlarının beklenenden düşük olduğuna dair haberlerin ardından yüzde 2,5 değer kaybetti.

OpenAI ile dün yapay zeka altyapısı için stratejik ortaklık kurduklarını duyurmasının ardından yükselişe geçen AMD hisseleri dün de yüzde 3,8 değer kazandı.

IBM’in hisseleri de yapay zeka girişimi Anthropic ile ortaklık kurduğunu açıklamasının ardından yüzde 1,5 yükseldi. Bu gelişmelerle, New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,38, Nasdaq endeksi yüzde 0,67 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,20 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne pozitif başladı.

Avrupa borsaları karışık seyretti

Avrupa borsaları dün siyasi ve jeopolitik risklerle karışık seyrederken, bölgede gözler Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı konuşmaya çevrildi.

Dün de Fransa’nın Paris kentinde düzenlenen etkinlikte konuşan Lagarde, dünyanın en çok kullanılan ikinci para birimi olan avronun, bu yıl, yatırımcıların politika belirsizliği nedeniyle dolardan kaçması, altın ve üst düzey Avrupa tahvilleri gibi güvenli varlıklara yönelmesiyle keskin bir şekilde değer kazandığını belirtti.

Washington’da alınan politika kararlarının ve dünya çapında yapılan portföy tahsis kararlarının “masum seyircileriyiz” diyen Lagarde, “Bunlar üzerinde çok fazla etkimiz yok. Bu sürdürülebilir bir konum değil. Başka yerlerde yaratılan şokları emen pasif bir güvenli liman olarak kalamayız. Kendi kaderini şekillendiren bir para birimi olmalıyız” dedi.

Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, çelik sektörünü küresel kapasite fazlasının neden olduğu “haksızlığa” karşı korumak için hazırladığı koruma planını kamuoyu ile paylaştı.

Plana göre, AB stratejik çelik sektörünün uzun vadede devamlılığını sağlamaya yönelik adımlar atacak. Çelik sektöründeki küresel aşırı kapasiteye karşı tedbirler alınacak. Bu kapsamda çelikte gümrüksüz ithalat hacimleri yılda 18,3 milyon tonla sınırlandırılacak. Böylece, gümrüksüz çelik ithalat hacimleri 2024 çelik kotalarına kıyasla yüzde 47 düşürülecek. Çelikteki kota dışı vergi oranları da iki kat artırılarak yüzde 50’ye yükseltilecek.

Bölgede dün açıklanan verilere göre, Almanya’da fabrika siparişleri, zayıf dış talebin etkisiyle ağustosta aylık bazda yüzde 0,8 azaldı.

Öte yandan, Dünya Ticaret Örgütü bugün yayımladığı güncelleme raporunda küresel ticarette bu yıla ilişkin büyüme tahminini ağustostaki yüzde 0,9 seviyesinden yüzde 2,4’e çıkardı. Ancak ABD’nin gümrük tarifelerinin etkisinin 2026’ya kayacağını öngören DTÖ, gelecek yıl için büyüme beklentisini yüzde 1,8’den yüzde 0,5’e düşürdü.

Fransa’daki siyasi belirsizliğin etkisiyle avro üzerinde baskı oluştururken avro/dolar paritesi yüzde 0,4 azalışla 1,1620 seviyesine geriledi.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,05 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,17 düştü. Almanya’da DAX 40 ile Fransa’da CAC 40 endeksi ise yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık başladı.

Asya’da açık olan borsalar negatif seyrediyor

Asya tarafında ise Çin ve Güney Kore borsalarının kapalı olduğu günde bölge genelinde işlem hacmi düşük seyrediyor.

ABD’de hükümetin yeniden açılma süreci ve bölgesel siyasi gelişmeler de pay piyasalarının yönü üzerinde etkili olurken, Japonya’da ağustos ayı cari işlemler dengesi 3 trilyon 775 milyar yen (yaklaşık 25 milyar dolar) fazla verdi.

Ülkede aynı dönemde dış ticaret dengesi de 105,9 trilyon yen (706 milyar dolar) ile beklentilerin aksine fazla verdi.

Dolar/yen paritesi ise 4 işlem gününde de yükselirken, şu sıralarda 152,3 ile şubattan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 ve Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 0,9 geriledi.

VİOP akşam seansında yükseldi

Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,74 değer kazanarak 10.814,11 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 yükseldi.

Dolar/TL, dün yatay seyirle 41,6950’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 41,7110’dan işlem görüyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, dün, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum gerçekleştirdi. Karahan, sunumunda enflasyona dair “Beklentiler iyileşse de, halen, enflasyon tahminlerimizin üzerinde seyrediyor. Bu yönüyle beklentiler, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.

Analistler bugün yurt içinde finansal yatırım araçlarının reel getiri oranı, yurt dışında Almanya’da sanayi üretimi ve ABD’de haftalık mortgage başvurularının takip edileceğini kaydetti.

ABD’de federal hükümetin kapanması sebebiyle bugün resmi kurumlara ait veri akışının olmayacağını belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.900 ve 11.000 seviyeleri direnç, 10.700 ve 10.600 puan ise destek konumunda bulunduğunu ifade etti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Almanya, ağustos ayı sanayi üretimi

10.00 Türkiye, eylül ayı finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları

14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları

19.00 Avro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması

21.00 ABD, FOMC toplantı tutanakları

ABD’de kamu kurumu verileri açıklanmayacak

KAYNAK AA

Bu yıla 2 bin 620 dolardan başlayan altının onsu, jeopolitik gelişmeler, ABD yönetiminin uyguladığı tarifeler ve dünyadaki siyasi belirsizlerin etkisiyle alış ağırlıklı bir seyir izledi. Bu gelişmelere ABD’de hükümetin kapanması eklenince ons altındaki yükseliş ivmelendi.

Altının onsu bugün ilk kez 4 bin doları aştı. Güne pozitif bir seyirle başlayan ons altın 4 bin 37,10 dolara yükselerek rekor kırdı.

Böylece altının onsu, yıl başından bu yana 1400 doların üzerinde değer kazandı.

ABD’deki bütçe krizinin etkisi

Analistler, Orta Doğu ve Ukrayna’daki jeopolitik gelişmelere ek olarak ABD’deki bütçe kriziyle ABD’nin finansal istikrarına duyulan güvenin azalmasının altın fiyatlarını desteklediğini söyledi.

ABD’de hükümetin kapanmasının ülkeye güvensizliği daha da artırdığını belirten analistler, ABD’nin ulusal borcunun da yatırımcıları tedirgin ettiğini dile getirdi. Analistler, merkez bankalarının altın alımlarının da fiyatlardaki yükselişte etkili olduğunu ifade etti.

KAYNAK AA

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin “finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları”nı açıkladı.

Buna göre, eylülde aylık en yüksek reel getiri, Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 9,14, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 8,39 ile külçe altında görüldü.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde, yatırım araçlarından mevduat faizi (brüt) yüzde 0,63 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 0,38, avro yüzde 0,4, dolar yüzde 1,27, ve BIST 100 endeksi yüzde 3,48 oranında yatırımcısına kaybettirdi.

TÜFE ile indirgendiğinde, mevduat faizi (brüt) yüzde 0,06, DİBS yüzde 1,07, avro yüzde 1,08, dolar yüzde 1,95 ve BİST 100 4,15 kayba yol açtı.

BIST 100 endeksi, 3 aylık değerlendirmede Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 9,32, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 8,68 ile yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

Aynı dönemde dolar, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 2,03, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 2,60 ile yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı olarak kayıtlara geçti.

6 aylık değerlendirmeye göre külçe altın, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 19,49, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 20,92 ile yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olarak öne çıktı. Aynı dönemde BİST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 6,01, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 4,89 ile yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı olarak hesaplandı.

Yıllıkta en yüksek reel getiri külçe altında

Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 36,01, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 29,18 ile yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olarak belirlendi.

Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde, yatırım araçlarından mevduat faizi (brüt) yüzde 11,26, DİBS yüzde 2,78, avro yüzde 1,3 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken, dolar yüzde 4,12 ve BIST 100 endeksi yüzde 11,65 kaybettirdi.

TÜFE ile indirgendiğinde mevduat faizi (brüt) yüzde 5,67 yatırımcısına reel getiri sağlarken, DİBS yüzde 2,39, avro yüzde 3,79, dolar yüzde 8,94 ve BIST 100 endeksi yüzde 16,09 kayba yol açtı.

KAYNAK AA